Tradycje polskiej Biblioteki Narodowej sięgają początków wieku osiemnastego i wiążą się z postaciami i dziełem Andrzeja Stanisława i Józefa Andrzeja Załuskich, twórców pierwszej w Polsce dużej biblioteki publicznej i zarazem narodowej, która pod nazwą Biblioteka Rzeczypospolitej Załuskich Zwana przeszła po śmierci fundatorów pod opiekę państwa. Tragiczne losy jej księgozbioru - od wywiezienia całej biblioteki do Petersburga, po klęsce insurekcji kościuszkowskiej i utracie niepodległości, aż do unicestwienia najcenniejszej części odzyskanych zbiorów w październiku 1944 roku - stały się jednym z symboli strat kultury polskiej, na zawsze związanym z ideą Biblioteki Narodowej.
